In het boek De Chinese Gnosis komt de volgende vraag naar voren: hoe komt de mens tot zelfkennis, opdat verlichting zijn deel wordt? J. van Rijckenborgh en Catharose de Petri antwoorden hierop:

 

Om deze vraag te kunnen stellen moet de mens een zekere ervaring rijk zijn. Want aan de hand daarvan woelen in het mensenhart vragen naar boven als: Wat is het doel van mijn leven? Wat is in feite de mens? Waartoe is hij bestemd?

 

Als deze vragen uit het diepste diep van je wezen omhoogdrijven, dan komt vanzelf de neiging tot onderzoek. Een neiging die gevoeld wordt als een levensnoodzakelijkheid, als een zijn of niet zijn.

 

(De Chinese Gnosis, 2e dr., hfst. 33-1, blz. 45)

 

In dit citaat worden een aantal vragen geformuleerd: Wat is het doel van mijn leven? Wat is in feite de mens? Waartoe is de mens bestemd?

 

Punt, cirkel, driehoek en vierkant

Deze complexe vragen willen we beantwoorden aan de hand van het belangrijkste symbool van de School van het Gouden Rozenkruis, namelijk punt, cirkel, driehoek en vierkant.

 

 

 

 

 

​

 

 

Een symbool is uitdrukking van begrippen en betekenissen en deze kun je op verschillende niveaus benaderen. We willen proberen de gnostieke inhoud van dit symbool te begrijpen.

 

De punt, ook wel aangeduid als begin- of keerpunt, symboliseert de altijd aanwezige en alles doordringende geest. Uit de geest, de bron van al het leven, is al wat bestaat voortgekomen. Alles wat wij doen op basis van de cirkel, de driehoek en het vierkant, vindt zijn oorsprong in de geest en is altijd verbonden met die geest.

 

De cirkel duidt op de eeuwige volheid die mens en wereld omvat. Van deze volheid gaat een ononderbroken roep uit naar ons mensen, zodat we ons weer bewust kunnen worden van onze oorsprong en huidige tweevoudigheid.

 

De driehoek verwijst naar een drievoudige universele stralingskracht. Dit zijn de kracht van de liefde, die verlossing van de onsterfelijke ziel uit de stoffelijke wereld mogelijk maakt. De kracht van de kennis, die als licht het plan openbaart. Ten derde de kracht van de daad, die het mogelijk maakt onze voet te zetten op de weg naar ware vrijheid.

​

Het vierkant, ook wel vierkant van bouw genoemd, staat voor de basis waarop, met behulp van universele krachten, kan worden gebouwd en gewerkt aan de wedergeboorte van de onsterfelijke mens. 

 

Gnosis is de oorzaak en stuwende kracht van onze zoektocht naar een hogere vervulling. De geestvonk in het hart stimuleert onze zoektocht naar eenheid, liefde, vrijheid en alomvattend weten. 

 

Meebewegen

Vanuit het bewustzijn dat we ik of ego noemen, benaderen we alles in het leven. Wij stellen hierbij onszelf centraal. Wij zien onszelf als middelpunt en zoeken openlijk of meer verborgen bevestiging en bestendiging van dat zelf. 

​

Wij nemen onszelf niet waar van buitenaf, maar kijken van binnenuit naar buiten. Daarom zijn wij ook voornamelijk op dat buiten gericht, omdat we alles beleven via onze zintuigen.

 

Het aardse leven is geordend volgens de wetten van ruimte en tijd. Alles is steeds in beweging. Deze voortdurende verandering is ook zo bedoeld, want stilstand betekent kristallisatie. Willen we ons ontwikkelen en vernieuwen, dan dienen we de beweging te accepteren en ook leren om mee te bewegen. Als we ons aan het oude willen vasthouden, dan merken we vroeg of laat dat dit onmogelijk is. Als we dit gaan inzien zijn we klaar voor een volgende fase. Dan wordt in ons door het heilsverlangen een nieuwe mogelijkheid geboren.

​

Verlangen

​

Als we verlangen is het net alsof het mysterie ons uitdaagt. We willen verder kijken dan de wolken, hoger dan de sterren en voorbij het gegeven van leven en dood. 

​

Uit het hart welt het verlangen op als een innerlijk weten dat levensvervulling en blijvend geluk mogelijk zijn. Als een pre-herinnering, zou je kunnen zeggen, als iets dat innerlijk herkend wordt. 

 

Het inzicht groeit dat wat we zoeken niet in ons huidige, ik-gerichte leven gevonden kan worden. Dit inzicht vormt het begin van een vernieuwd bewustzijn. 

Naar gnosis verlangen we en door gnosis worden we uit onze onwetendheid gered. Dan voelen we ons geroepen enzijn we ons ook bewust van de consequenties, namelijk dat we dienstbaar dienen te zijn aan de latente geestvonk.Dat is de werkelijke bedoeling van godsdienst: dienstbaar zijn aan de geestvonk in het hart.

​

Jarenlang werd van al wat niet zichtbaar is het bestaan ontkend. Bovennatuurlijke verschijnselen werden als fantasie of als onwerkelijk afgedaan. Daar lijkt nu verandering in te komen. Er ontstaat meer openheid die de vooroordelen voor het mysterieuze wegneemt. 

 

Zelfkennis lijkt de enige oplossing. Het leren kennen van het onbekende ‘andere’ dat we in onszelf vermoeden. Onzichtbaar voor onze ogen, niet hoorbaar met onze oren maar toch waarneembaar. 

 

In onze steeds sneller evoluerende tijd is de mogelijkheid om tot dit onbekende door te dringen groter dan ooit. Dan staan we voor de ultieme vraag naar onze oorsprong en naar de zin van ons leven.